تولید استنلس استیل و معرفی برندها

ورق‌های استنلس استیل، یکی از محصولات مهم و پرکاربرد در صنایع مختلف به شمار می‌روند. این ورق‌ها از آلیاژهایی تشکیل شده‌اند که حداقل ۱۰.۵% کروم دارند و به دلیل خواص فیزیکی و شیمیایی منحصر به فرد خود، در بسیاری از کاربردها استفاده می‌شوند. در این مقاله به بررسی ویژگی‌ها، انواع و کاربردهای ورق‌های استنلس استیل خواهیم پرداخت.

تولید استنلس استیل با ویژگی های خاص 

بر اساس گزارش اِیزام،

در سال ۲۰۱۰، تولید استنلس استیل در سطح جهانی به ۳۱ میلیون تن متریک رسید. همچنین، حدود ۱۱ میلیون ماشین لباسشویی با مخازن استنلس استیل در چین تولید شد. در طول ۱۰۰ سال گذشته، حدود ۱۰۰ گرید مختلف از استنلس استیل کشف و به صورت تجاری در دسترس قرار گرفته است.

اما دلیل تولید گسترده‌اش در صنایع غذایی، تولید تجهیزات آشپزخانه یا حتی معماری داخلی چیست؟ بر اساس گزارش اِیزام،

استنلس استیل دارای مقاومت بالا در برابر خوردگی، مقاومت حرارتی تا دمای ۱۲۰۰ درجه سانتی‌گراد (۲۱۹۲ درجه فارنهایت)، قابلیت شکل‌دهی و جوش‌پذیری، دوام و عدم زنگ‌زدگی است. همچنین، این فلز به‌راحتی با بسیاری از مواد واکنش نشان نمی‌دهد و در مقایسه با آلیاژهای تخصصی غیرخورنده، هزینه کمتری دارد.

اگر شما هم می‌خواهید از این متریال استفاده کنید، برای استعلام قیمت و خرید ورق استنلس استیل با شماره تلفن ۰۲۱-۹۱۰۳۶۴۵ تماس بگیرید. 

1- مقاومت در برابر زنگ‌زدگی و خوردگی:

کروم موجود در استنلس استیل باعث ایجاد لایه‌ای محافظ بر روی سطح ورق‌ها می‌شود که از زنگ‌زدگی و خوردگی جلوگیری می‌کند. این ویژگی استحکام آن را در محیط‌های خورنده افزایش می‌دهد و عمر مفید محصولات ساخته شده از آن را طولانی‌تر می‌کند
قابلیت جوشکاری و فرم دهی:
قابلیت جوشکاری استنلس استیل با توجه به خواص منحصر به فرد آن، بسیار چشمگیر است. با رعایت نکات فنی و استفاده از روش‌های مناسب، می‌توان جوش‌هایی با کیفیت بالا و عمر طولانی برای سازه‌ها و تجهیزات ایجاد کرد. شناخت انواع استنلس استیل و چالش‌های جوشکاری مرتبط با آن، به مهندسان و تکنسین‌ها کمک می‌کند تا بهترین نتیجه را در پروژه‌های خود به دست آورند. همچنین این  ورق‌ها به راحتی قابل شکل‌دهی و ماشین‌کاری هستند.

2- مقاومت در برابر حرارت:

این نوع فولاد دارای قابلیت مقاومت بالا در برابر حرارت است. بسیاری از انواع استنلس استیل می‌توانند در دماهای بالا (بالای 800 درجه سانتی‌گراد) بدون از دست دادن استحکام و خاصیت خود به کار گرفته شوند.

3- استحکام و دوام:

استنلس استیل یا فولاد ضدزنگ به دلیل ترکیب خاص عناصر آلیاژی و ساختار میکروسکوپی خود، دارای ویژگی‌های استحکامی منحصر به فردی است. این ویژگی‌ها باعث می‌شود که استنلس استیل در بسیاری از صنایع به عنوان یک ماده ایده‌آل شناخته شود این ورق‌ها دارای استحکام بسیار بالایی هستند و در شرایط سخت نیز از بین نمی‌روند.

4- قابلیت تمیز شدن وظاهر زیبا:

ورق‌های استنلس استیل به راحتی تمیزمی‌شوند و به همین دلیل در صنایع غذایی و بهداشتی بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرند.سطح براق و زیبای ورق‌های استنلس استیل، آنها را برای استفاده در طراحی‌های داخلی و خارجی جذاب می‌کند.

مراحل تولید استنلس استیل 

تولید استنلس استیل فرآیند پیچیده و چندمرحله‌ای دارد که طی آن مواد اولیه را ذوب کرده و به شکل ورق‌های با کیفیتی برای صنایع مختلف درمی‌آورند. اجازه دهید با دقت بیشتری به جزئیات هر یک از این مراحل بپردازیم.

۱) ذوب و ریخته‌گری: تبدیل ضایعات به فولاد مذاب

ابتدا در کارخانه، کوهی از ضایعات فولادی، قراضه‌ها و مواد خام مانند کروم و نیکل در یک کوره قوس الکتریکی (EAF) با دمایی بالاتر از ۱۵۰۰ درجه سانتی‌گراد ذوب می‌شود. این فرآیند به‌معنای درست کردن یک آلیاژ جدید از چند فلز است تا استنلس استیلی با ویژگی‌های مقاومتی بالا تولید شود. پس از ذوب، فلز مذاب در قالب‌های بزرگ تختال (Slab) ریخته شده و برای مرحله بعدی آماده می‌شود.

۲) نورد گرم: تبدیل تختال به ورق ضخیم

حال تختال‌های عظیم که گاهی وزنشان به چندین تن می‌رسد، درون یک کوره قرار گرفته و دوباره تا حدود ۱۲۰۰ درجه سانتی‌گراد حرارت داده می‌شوند. پس از آن از میان غلطک‌های بزرگ عبور می‌کنند تا ضخامتشان کم شود. این مرحله مانند پهن کردن خمیر با وردنه است، البته وردنه‌هایی غول‌پیکر و فلزی! با این فرآیند ورق‌های ضخیمی برای صنایع ساخت تجهیزات صنعتی و ساختمانی تولید می‌شود.

۳) نورد سرد: برای دقت بیشتر و سطح براق

گاهی کارخانه‌ها پس از خرید استیل کویل با اعمال فرآیند نورد سرد، ضخامتش را کمتر کرده و کیفیت سطحی‌اش را بهتر می‌کنند. اگر بخواهند محصول نهایی، سطح براق‌تر، ظریف‌تر و صاف‌تری داشته باشد، ورق‌های ضخیم را در دمای اتاق از غلتک‌های ظریف‌تری عبور می‌دهند. این مرحله ورق‌هایی با سطح کاملاً یکدست و زیبا برای صنایعی مانند تجهیزات آشپزخانه و صنایع غذایی می‌سازد.

۴) عملیات حرارتی و تنش‌زدایی: تقویت خواص مکانیکی

گاهی در جریان تولید استنلس استیل وقتی ورق‌های استیل در اثر نورد دچار تنش‌های داخلی می‌شوند، بعد از مدتی خم می‌شوند یا ترک می‌خورند. برای اینکه این مشکل پیش نیاید، آن‌ها را در کوره‌هایی مخصوصی تا دمای بالا گرم کرده و سپس به‌آرامی خنک می‌کنند. این فرآیند بافت یکدستی به ورق‌ها می‌دهد!

۵) اسیدشویی: پاک‌سازی سطح برای جلوگیری از زنگ‌زدگی

روی سطح ورق‌ها پس از نورد پوسته‌هایی اکسیدی و آلودگی‌های ایجاد می‌شوند که باید از بین بروند. برای این کار، ورق‌ها را درون محلول‌های اسیدی مخصوص غوطه‌ور می‌کنند تا سطحشان کاملاً تمیز شود. این مرحله ورق‌ها را به زنگ‌زدگی مقاوم‌تر می‌کند.

۶) برشکاری: شکل دادن به ورق‌های استیل

در این مرحله از تولید استنلس استیل، ورق‌های بزرگ را به اندازه‌های مختلف می‌برند. نوع کاربرد تعیین می‌کند که چه از روش‌هایی برای برش استفاده شود:
•    گیوتین و تیغه‌های مکانیکی برای برش‌های ساده
•    لیزر، پلاسما و واترجت برای برش‌های پیچیده و دقیق، مانند ساخت بدنه دستگاه‌های پیشرفته آشپزخانه

۷) پرداخت نهایی و آماده‌سازی برای بازار

در این مرحله تولید استنلس استیل، ورق‌ها را پولیش مکانیکی، برس‌کاری یا آبکاری الکتروشیمیایی می‌کنند. برای مثال، ورق‌های کاربردی در یخچال‌های صنعتی، میزهای استیل آشپزخانه و تجهیزات بیمارستانی باید سطح‌شان براق و مقاوم باشد، اما در ورق‌های ساختمانی مخصوصاً برای تولید میلگرد استیل بیشتر استحکام بالا مطرح است.
تولیدکنندگانی مثل بائو استیل با چنین روش‌هایی در تولید استنلس استیل با ضخامت‌ها، پرداخت‌های سطحی و خواص مکانیکی متنوع نقش مهمی دارند. این محصولات، صنایع مختلف را از ویژگی‌های مفید خود مانند ضدزنگ بودن، مقاومت به اسیدها یا سطوح آینه‌ای بهره‌مند می‌سازند.

روش‌های تولید استنلس استیل با ترکیب شیمیایی متفاوت

ترکیب شیمیایی ورق‌ها حین تولید استنلس استیل به دقت کنترل می‌شود تا خواص مکانیکی مطلوب، مقاومت خوردگی و دوام بالایی داشته باشند. این آلیاژ بیشتر از آهن (Fe) تشکیل شده و بسته به گرید، مقادیر متفاوتی از کروم (Cr)، نیکل (Ni)، مولیبدن (Mo) و سایر عناصر آلیاژی به آن‌ها اضافه شده است.

ترکیب آلیاژی و تنظیمات در تولید استنلس استیل

•    کروم (Cr): معمولاً بین 10.5% تا 30% متغیر است و با ایجاد یک لایه اکسید محافظ، ویژگی مقاومت به خوردگی را در استنلس استیل ایجاد می‌کند.
•    نیکل (Ni): به گریدهایی مانند 304 و 316 افزوده می‌شود تا سختی و مقاومت به اسیدها و اکسیداسیون را تقویت کند.
•    مولیبدن (Mo): در گرید 316 و سایر آلیاژهای با عملکرد بالا به‌کار می‌ورد تا مقاومت به خوردگی حفره‌ای و شکافی را تقویت کند.
•    کربن (C): میزان آن را خیلی دقت کنترل می‌کنند. در گریدهای کم‌کربن مانند 304L (حدود 0.03%) از رسوب کاربید در حین جوشکاری ممانعت می‌کند.
•    تیتانیوم (Ti) یا نیوبیوم (Nb): در گریدهای پایداری (مانند 321) به کار می‌رود تا خوردگی بین‌دانه‌ای در دماهای بالا اتفاق نیفتد.

انتخاب آلیاژ در فرآیند تولید استنلس استیل

در حین تولید استنلس استیل از فولاد ضد زنگ، ترکیب این عناصر را با توجه به کاربردی که می‌خواهند تنظیم می‌کنند. مثلاً گرید 304 با 18% کروم و 8% نیکل پرکاربردترین گرید است، اما 316 با 2-3% مولیبدن، مقاوم‌ترین گرید به اسیدها محسوب می‌شود. استیل 430 (فریتی) بدون نیکل، ارزان‌تر بوده اما در برابر خوردگی ضعیف‌تر از 304 است. گرید 310S با 25% کروم و 20% نیکل، دمای 1100°C را تحمل می‌کند، همچنین 321 با تیتانیوم در مقابل دماهای بالا در سیستم‌های اگزوز تاب می‌آورد. برای اطمینان از ترکیب یکنواخت، محصول را قبل از ریخته‌گری و نورد ورق‌ها با روش‌هایی مثل طیف‌سنجی و تکنیک‌های دقیق آلیاژسازی آنالیز می‌شود. استنلس استیل مناسب برای صنایع مختلف از جمله هوافضا، ساخت‌وساز و صنایع غذایی را با تنظیم دقیق نسبت این عناصر تولید می‌کنند.

تولید استنلس استیل برای کاربردها و صنایع مختلف

تولید استنلس استیل با ترکیبات منحصربه‌فرد برای صنایع، مقاومت به خوردگی، استحکام بالا و ظاهری زیبا را به ارمغان می‌آورد. وقتی گرید مناسب را بسته به محیط و نیاز صنعتی‌تان، انتخاب کنید طول عمر تجهیزات‌تان بیشتر شده و در مقابل هزینه‌های تعمیر و نگهداری‌شان کاهش می‌یابد.

تولید استنلس استیل برای صنایع غذایی

ورق استنلس استیل مقاوم به خوردگی با سطح کاملاً صاف و بهداشتی‌اش، بیشترین کاربرد را در صنایع غذایی دارد. تجهیزات پردازش غذا، مخازن ذخیره، نوار نقاله‌ها و حتی میزهای کار از گریدهای 304 و 316 ساخته می‌شوند. گرید 316 چون مولیبدن دارد، به مواد اسیدی مانند سس‌ها و آب‌میوه‌های اسیدی مقاوم‌ترند. علاوه بر این، پرداخت‌های خاصی مانند BA (Bright Annealed) و No.4 باعث کاهش چسبندگی مواد غذایی و تسهیل فرآیند شست‌وشو می‌شود.

تولید استنلس استیل برای صنایع دکوراسیون داخلی

تولید استنلس استیل با ظاهری مدرن، سطح صیقلی و مقاومت بالا در برابر زنگ‌زدگی به طراحی داخلی نیز رونق خاصی داده است. گرید 430 که نیکل ندارد، برای استفاده در دیوارپوش‌ها، کابینت‌های آشپزخانه و نرده‌های استیل خیلی مقرون‌به‌صرفه تمام می‌شود. همچنین ورق‌های Mirror Finish در طراحی آسانسورها و نماهای داخلی ساختمان‌ها محبوبیت زیادی دارند.

تولید استنلس استیل برای صنایع شیمیایی و نفتی

گریدهای مختلف استنلس استیل مانند 316L و 904L که در محیط‌های خورنده‌ای مقاوم‌ترند بیشتر به‌درد پالایشگاه‌ها و صنایع پتروشیمی می‌خورند. این گریدها در مقابل اسید سولفوریک، کلریدها و شرایط دمایی بالا مقاومت خوبی دارند. برای لوله‌کشی، مبدل‌های حرارتی و مخازن تحت فشار، ورق‌های استنلس استیل با استانداردهای ASTM A240 و EN 1.4404 به‌کار می‌روند تا حداکثر مقاومت مکانیکی و شیمیایی حاصل آید.

راهنمای انتخاب و خرید ورق استنلس استیل

در خرید ورق استنلس استیل باید خیلی دقت کرد، چون انتخاب اشتباه هم پول‌تان را هدر می‌دهد و هم عمر مفید تجهیزات‌تان را کمتر می‌کند. اگر می‌خواهید انتخاب درستی داشته باشید، باید نوع محیط، میزان رطوبت، تماس با مواد شیمیایی و نیاز به مقاومت مکانیکی آن را در نظر بگیرید.

انتخاب گرید مناسب

باید بدانید که گرید 304 برای صنایع غذایی، 316 برای محیط‌های مرطوب، 430 برای دکوراسیون اقتصادی، و 321 برای دماهای بالا مانند کوره‌ها و سیستم‌های اگزوز مناسب است.

ضخامت و ابعاد

ضخامت ورق بین 0.3 تا 50 میلی‌متر متغیر است و باید با توجه به کاربرد انتخاب شود. ابعاد استاندارد ورق‌ها شامل 1000×2000، 1250×2500 و 1500×3000 میلی‌متری هستند.

نوع پرداخت سطحی

BA و Mirror برای سطوح دکوراتیو و آسانسورها، No.1 و 2B با روکش مات، برای تجهیزات صنعتی و محیط‌های در معرض مواد شیمیایی مناسب‌اند.

خرید از تأمین‌کننده معتبر

برای اطمینان از کیفیت تولید استنلس استیل، گواهینامه آنالیز شیمیایی و تست مکانیکی را بررسی کرده و فقط از فروشندگان معتبر با استانداردهای جهانی خرید کنید.

مقایسه قیمت و کیفیت تولید استنلس استیل در بازار

بدیهی است که قیمت و کیفیت ورق استنلس استیل را گرید، ضخامت، برند تولیدکننده و نوع پرداخت سطحی تعیین می‌کنند. گریدهای بالاتر مثل 316 که حاوی مولیبدن هستند، گران‌ترند اما به خوردگی مقاومت بیشتری دارند، در مقابل گرید 430 ارزان است ولی در مقابل زنگ‌زدگی مقاومت خیلی کمی دارد. همچنین، برندهای اروپایی و ژاپنی کیفیت بالاتری دارند اما قیمت‌شان بیشتر است، در مقابل محصولات چینی معمولاً ارزان‌تر بوده ولی با کیفیت متغیری به فروش می‌رسند. نوع پرداخت سطحی هم بر قیمت تأثیر دارد؛ به عنوان مثال، پرداخت‌های تزئینی Mirror و BA معمولاً گران‌ترند، در حالی که2B  و No.1 برای کاربردهای صنعتی خیلی اقتصادی‌تر هستند. یادتان باشد همیشه بر اساس نیاز صنعتی و بودجه‌تان انتخاب کنید تا تعادل بین قیمت و کیفیت حفظ گردد. اگر هنوز هم فکر می‌کنید به راهنمایی نیاز دارید، برای استعلام قیمت و خرید ورق استنلس استیل با شماره تلفن ۰۲۱-۹۱۰۳۶۴۵ تماس بگیرید.
 

نتیجه‌گیری

ورق‌های استنلس استیل به عنوان یکی از مواد اصلی و پرکاربرد در صنایع مختلف شناخته می‌شوند. خواص منحصر به فرد این ورق‌ها، از جمله مقاومت در برابر زنگ‌زدگی، قابلیت تمیز شدن و استحکام بالا، باعث شده است که در طراحی‌ها و کاربردهای متنوعی مورد استفاده قرار گیرند. با توجه به پیشرفت‌های صنعتی و نیازهای روزافزون، انتظار می‌رود که کاربردهای ورق‌های استنلس استیل همچنان گسترش یابد.
استنلس استیل با ویژگی‌های عالی خود، نقش کلیدی در صنایع ایفا می‌کند. از تجهیزات فرآیندی تا سیستم‌های ذخیره‌سازی، این ورقها به دلیل مقاومت در برابر خوردگی و استحکام بالا، انتخابی بی‌نظیر برای کاربردهای مختلف در این صنایع است.

سوالات متداول 

1- تفاوت ورق استیل ۳۰۴ با ۳۱۶ در چیست؟

ورق استیل ۳۰۴ پرکاربردترین نوع استنلس استیل است که مقاومت قابل قبولی در مقابل خوردگی دارد. اما اگر محیط کاری شما رطوبت بالایی دارد یا در معرض مواد شیمیایی قوی یا حتی آب دریا است، استیل ۳۱۶ را توصیه می‌کنیم، زیرا دارای مولیبدن بوده و در برابر خوردگی ناشی از کلریدها مقاوم‌تر است.

2- چطور ضخامت مناسب ورق استنلس استیل را انتخاب کنم؟

انتخاب ضخامت را نوع کاربرد ورق تعیین می‌کند. برای تجهیزات آشپزخانه و صنایع غذایی معمولاً ضخامت ۰.۸ تا ۲ میلی‌متر کافی است، اما برای سازه‌های صنعتی و ساختمانی ضخامت‌های بالاتر مثل ۳ تا ۵ میلی‌متر پیشنهاد می‌شود.

3- آیا ورق استیل در محیط‌های اسیدی قابل استفاده است؟

بله، اما باز هم باید گرید مناسب را با توجه به نوع اسید و غلظت اسید انتخاب کنید. برای محیط‌های اسیدی ملایم، استیل ۳۰۴ جوابگوست، اما در برابر اسیدهای قوی و خورنده، استیل ۳۱۶ یا گریدهای خاص مانند ۳۱۷ بهترین عملکرد ممکن را دارند.

منابع
1-    https://www.applesteels.com/blog/what-is-stainless-steel-sheet-properties-uses-and-composition/
2-    https://arcstainless.in/industrial-application-of-stainless-steel-sheets-and-coils/
3-    https://www.steelmor.co.za/uses-stainless-steel-plates-sheets/
4-    https://www.bhansalioverseas.com/blog/the-applications-of-stainless-steel-304-sheet-in-the-food-processing-industry/
5-    https://www.jfe-steel.co.jp/en/products/stainless/thin_steelsheet.php
6-    https://www.sangeetametal.com/blog/applications-and-properties-of-310-stainless-steel-sheets-in-the-various-industries/
7-    https://www.atlassteel.com/3-applications-for-stainless-steel-sheets-from-atlas-steel
8-    https://www.linkedin.com/pulse/role-stainless-steel-sheet-coil-food-processing-ensuring-safety-rbrbc
9-    https://shop.kloeckner.at/en/stainless-steel/sheets/c/31000
10-    https://www.tritonplates.com/blog/what-is-stainless-steel-sheet-properties-uses-and-composition/